دانستني هاي گردشگري و سفر

اکوتوریسم یکی از شاخه های سفر می باشد که اساس آن طبیعت است اما نگاه تخصصی تری نسبت به طبیعت گردی دارد.

تعریف اکوتوریسم

بنا بر تعریف اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN)، "اکوتوریسم سفری زیست محیطی و مسئولانه از مناطق بکر طبیعی است که هدف آن لذت برن از طبیعت و درک ویژگی های فرهنگی مرتبط با آن است که در عین حال باعث افزایش حفاظت از طبیعت می شود."

در واقع باید در تعریف اکوتوریسم به 2 نکته توجه داشت :

1) سفری است در دل طبیعت

2) سفری است مسئولانه

تفاوت اکوتوریسم و طبیعت گردی

در تعریف بالا در واقع مورد 2 وجه تمایز اکوتوریسم و طبیعت گردی است.

طبیعت گردی به هر سفری که در دل طبیعت بدون در نظر گرفتن آثار آن اطلاق می شود و مهمترین هدف آن لذت بردن از طبیعت است اما،

اکوتوریسم سفری در دل طبیعت است که آگاهانه و مسئولانه انجام می شود که علاوه بر لذت بردن از طبیعت، کاهش آثار منفی حضور انسان در طبیعت و کمک به حفظ آن از مهمترین اهداف آن می باشد. به همین دلیل برای اینکه یک اکوتوریست شویم نیاز به آموزش و یادگیری اصول اکوتوریسم داریم.

گردشگری روستایی

یکی از مهمترین نمونه های سفر از نوع اکوتوریسم، روستا گردی است. در روستا هم طبیعت وجود دارد و هم به واسطه حضور انسان، فرهنگ خاص آن منطقه وجود دارد. به عبارتی یک مسافر هم با طبیعت روبرو است هم با فرهنگی متفاوت که مسئولیت او را دو چندان می کند.

چنانچه در یک سفر، کمک به حفظ طبیعت روستا و همچنین کمک به تقویت اقتصاد محلی روستا تحقق نیابد، در واقع آن سفر را نمی توان از نوع اکوتوریسم به حساب آورد. مسافر باید ضمن احترام به طبیعت و حتی پاکسازی آن، به فرهنگ و آداب و رسوم مردم روستا احترام بگذارد و جهت رونق اقتصاد محلی روستا، از صنایع دستی و فرآورده های محلی آن جا خریداری کند. این کار باعث رونق گردشگری در آن منطقه و افزایش امکانات و زیرساخت های گردشگری در دراز مدت نیز می شود.

اثرات مثبت و منفی اکوتوریسم

اما اکوتوریسم همیشه اثرات مثبتی ندارد. چنانچه به خوبی کنترل و مدیریت نشود می تواند اثرات منفی هم بر منطقه داشته باشد. در زیر به برخی از اثرات مثبت و منفی اکوتوریسم اشاره می کنیم:

اثرات مثبت اکوتوریسم

- ایجاد اشتغال و کسب درآمد برای ساکنان محلی

- ایجاد رونق گردشگری و تخصیص بخشی از درآمد ها جهت حفظ منابع طبیعی

- ایجاد همدلی بین افراد محلی از طریق مشارکت در فعالیت های پذیرش گردشگر

- ایجاد آگاهی و افزایش دانش درباره طبیعت منطقه در بین افراد محلی

- حفظ آداب و رسوم و فرهنگ های سنتی منطقه

اثرات منفی اکوتوریسم

- وارد شدن صدمه و آسیب به طبیعت منطقه

- تاثیر ناخواسته و منفی بر روی فرهنگ ها و سنت های بومی

- کمبود و گران شدن مواد ضروری زندگی برای ساکنان محلی

- ورود افراد غیر مسئول به مناطق بکر طبیعی با معرفی و شناخته شدن آنجا

- تغییر رفتار و حتی مهاجرت حیات وحش منطقه

یک اکوتوریست باید تمام تلاش خود را به کار بندد که اثرات مثبت را افزایش دهد و از اثرات منفی بکاهد.

منبع : کتاب "اکوتورسیم : راهی برای گردشگری پایدار" - مولف : افسانه احسانی